‘Ik voel me hier niet veilig.’ Het is een uitspraak die je wellicht te pas en te onpas hoort. Maar wat betekent dit eigenlijk? En waarom lijken sommige collega’s en teams gevangen te zitten in patronen die telkens terugkomen?
Neem bijvoorbeeld die collega’s die altijd maar doorgaan zonder grenzen te stellen, of zichzelf wegcijferen om erbij te horen en voortdurend bevestiging zoeken. Of juist dat teamlid dat zich terugtrekt en afsluit, terwijl een ander de controle naar zich toetrekt, anderen bekritiseert maar moeite heeft met eigen kwetsbaarheid. En dan heb je nog diegenen die beslissingen vermijden of verstrikt raken in eindeloos perfectionisme.
Wat als dit geen onwil is, maar overlevingsstrategieën die je met de juiste aanpak kunt herkennen en transformeren, in teams én individuen?
Als overleven de samenwerking belemmert
Als gevolg van overlevingsgedrag ontstaan er spanningsvelden op het werk die steeds terugkeren. Vergaderingen waarin gesprekken blijven cirkelen zonder besluit. Machtsspelletjes waarin daders en slachtoffers elkaar gevangen houden. Teamleden die het achterste van hun tong niet laten zien, maar wél afspraken vertragen of samenwerking onbedoeld moeilijker maken. Het frustrerende resultaat: teams floreren niet, omdat iedereen vastzit in zijn eigen overlevingsmodus.
karakterstructuren-revolutie
Als (team)coach heb ik veel gewerkt met teams en individuen die vastliepen door overlevingsgedrag. Als kapstok ontdekte ik de zogenaamde ‘zes karakterstructuren’. Die klinken vaak klinisch, maar in feite gaat het niet om persoonlijkheid. Het gaat om overlevingsgedrag dat ontstaat wanneer een kind zich moet aanpassen aan een omgeving waar emotionele steun ontbreekt.
Juist omdat dit gedrag zo diep verankerd is, is loslaten moeilijk. Daarvoor heb je inzicht nodig in waar het gevoel van onveiligheid werkelijk vandaan komt. In dit boek maak ik dat concreet met herkenbare praktijkvoorbeelden én door de vaak klinische namen te vervangen door nieuwe, herkenbare benamingen, zoals de Gehoorzame Overlever of de Boven-machtige Overlever. Met archetypen en real life cases laat ik zien hoe overlevingsgedrag kan transformeren in authentieke kracht.
toolkit die wél werkt
Gebaseerd op jarenlange ervaring en onderzoek presenteer ik een complete toolkit, inclusief casuïstiek. Geschikt voor (team)coaches, leiders en professionals, maar ook voor lezers die zichzelf persoonlijk willen ontwikkelen.
Voor teams: werk in de onderstroom en doorbreek patronen met o.a. De Authentieke Dialoog, Spiral Dynamics, Deep Democracy en Geweldloze Communicatie.
Voor individuen: bereik een persoonlijke transformatie via een neurologische reset, systemische interventies en Oosterse technieken die lichaam en geest helpen opschonen van spanning en trauma.
Vastgeroest gedrag vraagt niet om harder duwen, maar om een andere aanpak. Coachen naar de kern biedt een kader om met empathie én duidelijke grenzen effectiever om te gaan met lastig gedrag. Maar bovenal geeft het hoop: veilige hechting is opnieuw te leren, ook als je er niet mee bent opgegroeid.
Stop met symptoombestrijding. Leer werken op de plek waar het écht om draait. Lees meer en bestel mijn boek Coachen naar de kern:- De magie van transformatie via Managementboek.nl.
Over Veronique Kilian
Drs. Veronique Kilian is trainer, (team)coach, werkgelukdeskundige, auteur en spreker. Zij traint en coacht management en medewerkers op het gebied van leiderschap, veranderingsmanagement, psychologie en geluk. Veronique geeft geregeld lezingen, workshops en (in company) teamcoaching en 1 op 1 coaching.
Zij geeft de opleiding tot werkgelukdeskundige en host de Chief Happiness Officer Podcast.